Vitamine B12 is een belangrijke wateroplosbare vitamine. Bij langdurig onvoldoende inname uit voeding of supplementen kan een tekort ontstaan. Meer weten over een vitamine B12-tekort? Hieronder lees je alles over de oorzaken en behandeling.
Waarom heb ik vitamine B12 nodig?
Vitamine B12 wordt aangemaakt in het maag-darmkanaal van dieren en komt hierdoor vooral voor in dierlijke voeding. Plantaardige voedingsmiddelen bevatten hooguit een niet-actieve variant, die door het lichaam minder goed opneembaar is. Hierdoor kan bij een (streng) vegetarisch of veganistisch voedingspatroon eerder een tekort aan vitamine B12 ontstaan.
Een tekort kan leiden tot serieuze symptomen, want vitamine B12 is nodig voor tal van belangrijke processen in de hersenen en het lichaam. Zo is de stof noodzakelijk voor het maken van DNA en rode bloedcellen en voor een goede werking van het zenuwstelsel. Daarnaast ondersteunt de vitamine de werking van het immuunsysteem en helpt het energie vrij te maken uit de voeding.
Wat is een vitamine B12-tekort precies?
In tegenstelling tot vetoplosbare vitamines, wordt van de meeste wateroplosbare vitamines geen reservevoorraadje opgeslagen in het lichaam. Vitamine B12 vormt de uitzondering op deze regel, waardoor een tekort minder snel zal optreden. Pas bij onvoldoende inname over een langere periode kan een deficiëntie ontstaan met bijbehorende en soms gevaarlijke symptomen.
In welke voeding zit vitamine B12?
Vitamine B12 komt van nature voornamelijk voor in dierlijke voeding. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan deze stof zijn bijvoorbeeld lever (zoals plakjes runderlever en leverworst), biefstuk en kipfilet. Ook in vis en zuivelproducten is deze vitamine in ruime mate aanwezig. Makreel, tonijn, zalm, sardines, volle melk en volle yoghurt zijn allemaal voorbeelden van goede bronnen.
Een vitamine B12-tekort zal dan ook niet snel ontstaan als je voedingspatroon voldoende van dit soort dierlijke bronnen bevat. Een stukje van iets meer dan 100 gram rundvlees levert al de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) van 2,8 microgram. Een ei bevat net als een glas melk circa 30% van de ADH.
Wat zijn de oorzaken van een vitamine B12-tekort?
Een tekort aan vitamine B12 kan een erfelijke factor hebben, zoals een stofwisselingsstoornis of een transcobalamine II-deficiëntie. Daarnaast speelt levensstijl een belangrijke rol. Zo kan een overmatige inname van alcohol of het gebruik van bepaalde medicijnen een tekort in de hand werken. Dat geldt ook voor een gastric bypass (beter bekend als een maagverkleining).
Onder (strenge) vegetariërs en veganisten wordt het belang van vitamine B12 soms onderschat, waardoor zij eventuele tekorten in de voeding niet compenseren met suppletie. Na verloop van tijd kunnen hierdoor vervelende symptomen en ervaringen ontstaan. Ook ouderen lopen een groter risico op een deficiëntie. Zij nemen B12 door een verminderde maagzuurproductie minder goed op.
Kun je ook teveel vitamine B12 nemen?
De Gezondheidsraad adviseert een vitamine B12-inname van maximaal vijf keer de ADH. Krijg je toch meer binnen, dan is dat niet direct gevaarlijk en zeker niet dodelijk. Patiënten met een cyanidevergiftiging krijgen soms een injectie met extreem grote hoeveelheden. De voornaamste bijwerkingen die dan optreden, zijn huidverkleuringen en ongevaarlijke veranderingen in hartslag.
Hoe verloopt de behandeling van een vitamine B12-tekort?
De symptomen van een vitamine B12-tekort wil je liever voorkomen dan genezen. Twijfel je of je voldoende van deze vitamine binnenkrijgt, bijvoorbeeld omdat je vegetarisch of veganistisch eet? In dat geval kun je tabletten slikken om eventuele tekorten in je voeding aan te vullen. Zelf gaat mijn voorkeur uit naar deze smelttabletten met goed opneembare vormen van B12.
Bij een ernstig of zelfs levensbedreigend vitamine B12-tekort wordt vaak gekozen voor intramusculaire injecties. Er zal dan vaak ook sprake zijn van vrij hevige symptomen. In de praktijk komt dit echter niet zo snel voor.
Ervaar jij een aantal van de hierboven genoemde klachten of symptomen en vraag je je af of je wellicht een vitamine B12-tekort hebt? Bij onze orthomoleculair therapeuten kun je terecht voor orthomoleculair advies in online 1-op-1 consulten op maat!